Zrzucony czy noszony z dumą? Wykład o "płaszczu Konrada”, czyli o polskim patriotyzmie w literaturze
W auli I LO wykładowczyni Uniwersytetu Bielsko-Bialskiego, mgr Paulina Czernek-Pasierbek omówiła zagadnienie wpływu mickiewiczowskiego mesjanizmu na światopogląd Polaków kolejnych epok. Ta romantyczna idea wskazywała poświęcenie osobistych pragnień i własnego życia dla przyszłej wolności narodu, nadanie sensu cierpieniu jako "najpiękniejszy przejaw patriotyzmu", upodobnieniu do samego Chrystusa umierającego na Krzyżu dla zbawienia ludzkości. Ten wzorzec został przekazany kolejnym pokoleniom, również poetom, którym udało się doczekać czasów wolnej ojczyzny. Należeli do nich Skamandryci, ceniący twórców przeszłości, pragnący jednak poświęcić poezję innej tematyce niż wolność Polski, która przecież została już odzyskana.
Na wykładzie słuchacze poznali utwory, w których poeci manifestowali swoje pragnienia oraz poglądy. Jan Lechoń w wierszu "Duch na seansie" ukazał Juliusza Słowackiego, wielkiego wieszcza romantycznego, który zaskakuje wszystkich uczestników seansu niszcząc wszystko to, co "zatruwa naród", sygnalizując, że czas cierpienia dobiegł już końca. Antoni Słonimski w "Czarnej wiośnie" wyraża chęci porzucenia dawnych, sztywnych ram i życzenie pisania o tym, co go pasjonuje i zajmuje, czyli chociażby o rozwoju maszyn i odgłosach miasta. To on ogłasza "Ojczyzna moja wolna, wolna...
Więc zrzucam z ramion płaszcz Konrada". Julian Tuwim w wierszu "Do prostego człowieka" przestrzega natomiast nieuczone osoby przed propagandą i prawdziwym obliczem wojny, która w jego opinii nie jest zjawiskiem pełnym chwały, lecz okrucieństwa i krwi bezbronnych, podczas gdy zamożni się na nim wzbogacają.
Druga część wykładu mgr Pauliny Czernek-Pasierbek dotyczyła twórczości Krzysztofa Kamila Baczyńskiego, poety okresu II wojny światowej. Z pomocą wybitnego warsztatu literackiego, w młodym wieku skomponował powszechnie znane utwory, jak chociażby "Pokolenie". Jego patriotyzm wyrażony został poświęceniem życia w powstaniu warszawskim. Dzieła poety zwracają jednak uwagę na ciężar, z jakim wiąże się ten, obecny w tożsamości narodu polskiego obowiązek. Jako przedstawiciel pokolenia Kolumbów dawał świadectwo tragizmu sytuacji swojej i swoich rówieśników, którzy mogliby wieść inne życie, a nie zakończyć go tak wcześnie. Baczyński nie sprawiał wrażenie dumnego ze swojej ofiary, lecz raczej samotnego, zagubionego w tak trudnej rzeczywistości. Przeczytany został też wiersz do żony poety, Basi, pod tytułem "Niebo złote ci otworzę", w którym wyraża bezgraniczną, pełną pasji miłość i obietnicę troski o ukochaną oraz w ostatniej strofie sam prosi o to, by uratowała go od całkowitego przytłoczenia okrucieństwem wojny.
Dziękujemy Pani Paulinie Czernek-Pasierbek za wspaniały, przepełniony pasją wykład.
W spotkaniu 5 listopada 2024 roku w auli szkolnej uczestniczyły następujące klasy: 2 f, 3 a, 3 f i 4 f.
