IX Obóz Naukowy Biologiczno-Chemiczny
W dniach od 22 do 24 października 2024 r. uczniowie klas: 2c i 2g oraz kilkoro uczniów z klas 2a i 2f wzięli udział w IX Obozie Naukowym Biologiczno-Chemicznym, który obejmował różnorodne zajęcia w Krakowie.
W pierwszym dniu pobytu uczniowie uczestniczyli w zwiedzaniu krakowskiego ZOO, którema specyficzny, kameralny charakter, dzięki usytuowaniu w Lasku Wolskim. W ZOO znajduje się około 1500 zwierząt - przedstawicieli ponad 260 gatunków. W czerwcu 2016 roku otwarty został obiekt dla pingwinów Humboldta, które zasiedlą skalistą plażę, sztuczne skały i dwa baseny. Krakowskie ZOO od początku powstania w 1929 roku jest ośrodkiem hodowlanym, w którym z powodzeniem rozmnaża się wiele cennych i rzadkich gatunków zwierząt. Są wśród nich m.in. kondor wielki, lori mały, gibbon białoręki, szympans, tamaryna białoczuba, fenek czy koń Przewalskiego.
Drugim punktem programu w tym dniu było zwiedzenie Muzeum Książąt Czartoryskich. Młodzież miała okazję zobaczyć wspaniałą kolekcję obejmującą dzieła sztuki oraz wyjątkowe dokumenty i pamiątki historyczne. Stała ekspozycja prezentuje najcenniejszą w Polsce i uznaną w Europie kolekcję sztuki. Uczniowie zachwycali się arcydziełami światowego malarstwa, jak „Dama z gronostajem” Leonarda da Vinci oraz „Krajobraz z miłosiernym Samarytaninem” Rembrandta van Rijna. Zobaczyliśmy wiele dzieł z dziedziny malarstwa, rzeźby oraz militariów, ogromny zbiór pamiątek, prezentujących historię Polski.
W drugim dniu obozu uczniowie wzięli udział w zwiedzaniu Muzeum Katedry Anatomii Collegium Medicum UJ, gdzie znajduje się ponad 2000 preparatów anatomicznych. Zajęcia poprzedzone zostały krótkim wykładem stanowiącym wstęp opisujący rozwój anatomii na przestrzeni lat. Następnie uczniowie przystąpili do zwiedzania. Pierwsza sala zawiera preparaty z działu osteologii, anatomii porównawczej i antropologii. W drugiej zgromadzono tzw. „preparaty mokre”, min. narządy i ich przekroje, a także preparaty korozyjne uzyskane przez wypełnienie min. naczyń krwionośnych masami plastycznymi. W ostatniej sali zgromadzono najcenniejsze preparaty z czasów prof. Teichmanna. Warto podkreślić, że muzeum to, jest bardzo cennym źródłem nauki dla uczniów planujących studia na kierunkach medycznych.
Kolejno udaliśmy się do Ogrodu Botanicznego, najstarszego tego typu ogrodu w Polsce. Założony został jeszcze w latach 80-tych XVII wieku i wpisany jest do rejestru zabytków jako cenny obiekt przyrody, pomnik historii nauki, sztuki ogrodniczej i kultury. Zobaczyć można w nim tysiące gatunków roślin. Uczniowie mieliśmy okazję poćwiczyć rozpoznawanie różnych gatunków roślin, a także obserwować przystosowania roślin do różnych warunków środowiskowych.
Ostatnim punktem programu w tym dniu było zwiedzenie Muzeum Farmacji, którego zbiory wyeksponowane są w pomieszczeniach zabytkowej kamienicy. Uczniowie mieli okazję poznać dawne surowce lecznicze pochodzenia roślinnego, mineralnego i zwierzęcego, godła własne aptek, a także witraże o tematyce aptekarskiej. Zobaczyli dawne aptekarskie utensylia, liczne starodruki, w tym wydanie dzieł wszystkich Hipokratesa oraz średniowieczne podręczniki farmaceutyczne. W aptece zaprezentowano również zbiór mebli aptecznych w różnych stylach oraz naczynia apteczne z różnych epok.
Ostatni dzień naszego obozu obejmował zajęcia w Centrum Edukacji Przyrodniczej UJ prowadzone w dwóch grupach. Uczniowie mieli okazję zapoznać się z zagadnieniami związanymi z ewolucjonizmem począwszy od definicji gatunku, specjacji i jej rodzajów oraz pokrewieństw między nimi. Prowadzący zajęcia zwrócił naszą uwagę na zmiany jakie zachodziły w budowie układu kostnego, podobieństwa i różnice w morfologii czaszek ssaków, a także procesy dywergencji oraz konwergencji. Podjęto temat zmienności osobniczej indukowanej zachowaniami rozrodczymi i środowiskowymi ze szczególnym uwzględnieniem mutacji i wad rozwojowych. Uczniowie zobaczyli repliki szczątków kostnych Hominidów, okazy małp zwierzokształtnych i człekokształtnych oraz czaszki wielu gatunków małp, obrazujących zróżnicowanie budowy w zależności od spożywanego pokarmu. Młodzież miała okazję poszerzyć wiadomości dotyczące systematyki zwierząt, oglądając zestaw eksponatów i modeli pokazujących zróżnicowanie danej grupy oraz prezentujących przegląd współcześnie występujących zwierząt wielokomórkowych. Poznali też elementy biogeografii, porównując różne biomy będące okazją do poznania warunków determinujących funkcjonowanie takich środowisk.
Ważnym punktem programu był również udział młodzieży w pokazie chemicznym na Wydziale Chemii Uniwersytetu Jagiellońskiego. Po raz pierwszy mieliśmy okazję uczestniczyć w pokazach o temacie „Chemia i światło”. Na zajęciach zaprezentowano szereg bardzo efektownych doświadczeń: w tym spalanie magnezu w atmosferze tlenu, zapłon eteru w wyniku reakcji potasu z wodą oraz barwienie płomienia przez spalane związki litowców i berylowców. Zaprezentowano spalanie bawełny strzelniczej oraz różnych mieszanin łatwopalnych, a także działanie likopodium – pyłku widłaka, doświadczenie nazwane tajemniczo jako „Oddech smoka”. Pracownicy Wydziału Chemii wyjaśnili uczniom różne zjawiska świecenia substancji chemicznych takie jak: fluorescencja, fosforescencja, chemiluminescencja, tryboluminescencja oraz bioluminescencja czyli „chemiczne świetliki”. Pokazy obejmowały również prezentację świecenia gazów, a także ciekawe zjawisko fotochromizmu. Zorganizowany wyjazd odbył się w pięknym, zabytkowym mieście - jakim jest Kraków. Piękna pogoda nie tylko umożliwiła zajęcia terenowe ale sprzyjała dobrym nastrojom młodzieży. Warto podkreślić, że uczestniczący w nim uczniowie mieli okazję brać udział w wielu bardzo różnorodnych zajęciach z zakresu chemii i biologii, które znacznie poszerzyły ich wiedzę w zakresie nauk przyrodniczych. Pracownicy odwiedzonych ośrodków naukowych zwracali uwagę na fakt, że młodzież naszej szkoły prezentuje podczas zajęć wysoką wiedzę, zdyscyplinowanie oraz kulturę osobistą z czego jesteśmy bardzo dumne.
Organizatorki wyjazdu: Lidia Walaszek, Beata Kudzia, Agnieszka Fluder, Anna Surowiak
